Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

Αυτή η μπεσαμέλ δεν πρέπει ν' αφήσουμε να δέσει...


-->
Η γενικότερη αναμόχλευση που καταγράφεται στην Ελλάδα, με αφορμή και χρονική αφετηρία το ξέσπασμα της κρίσης, φέρνει όλους και τον καθέναν από μας μπροστά στην ανάγκη ενός επαναπροσδιορισμού της θέσης μας έναντι κρίσιμων ζητημάτων, που μέχρι πρότινος είτε θεωρούσαμε ότι δεν έχουν θέση ως προβληματισμοί στην προοδευτική δυτική μας κοινωνία, είτε στερεοτυπικά η στάση μας ήταν δεδομένη σχεδόν αυτόματα.


Τα κρούσματα τον τελευταίο καιρό είναι πολλά. Από την υπόθεση Κιτσοπούλου και τον διωγμό των μεταναστών (παρανόμων τε και μη), από αυτοχρισθέντες προστάτες της συνοχής μιας «καθαρής» ελληνικής κοινωνίας (την οποία ζητούν ποιοι αλήθεια;), ως την πρόσφατη περίπτωση του "Γέροντος Παστιτσίου".

Την ώρα, λοιπόν, που οι ακρότητες των φανατικών του Ισλάμ τίθενται (και ορθώς) στο στόχαστρο κριτικής στη βάση της ελευθερίας του λόγου και της ανοχής ως αναπόσπαστης αρχής κάθε λειτουργικής δημοκρατίας, η Ελλάδα αρνείται πεισματικά να ασχοληθεί με τους δικούς της δαίμονες. Σκελετοί που παραμένουν κρυμμένοι στην εθνική μας ντουλάπα εδώ και δεκαετίες (τουλάχιστον) και που κάνουν τη θλιβερή τους εμφάνιση κάθε φορά που μια κρίση, με ό,τι αυτή συνεπάγεται, δημιουργούν το απαραίτητο κενό αφήνοντας χώρο σ' εκείνον που κάθε φορά βρίσκεται προ των πυλών.


Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα είναι σοβαρά. Πολύ σοβαρά. Η Ελλάδα και η κοινωνία της, χαμένη σε μια περιδίνηση που μετρά ήδη μια τριετία χωρίς σαφή χρονικό ορίζοντα εξόδου από τη μεγάλη περιπέτεια, βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι κρίσιμο. Ή πορευόμαστε με δυσκολία αλλά αποφασιστικότητα στο μέλλον ή αναζητούμε καταφύγιο στη συντήρηση, τον σκοταδισμό και τον φασισμό, που δίνει πια το “παρών” στην πιο απτή, για τα ελληνικά μέτρα της σύγχρονης πορείας μας, μορφή του.

Σε αυτό το δίλημμα, η ευθύνη του κράτους είναι τεράστια. Ευθύνη που εκτείνεται από την ανάγκη εκκαθάρισης του νομοθετικού μας πλέγματος (αλήθεια, τηρουμένων των αναλογιών πάντα- πόσο απέχει η Αθήνα από την Τεχεράνη ως προς την ποινική αντιμετώπιση της βλασφημίας; ή-για το παρωχημένο του πράγματος- γιατί παραμένει διάταξη για τη μονομαχία στον ποινικό μας κώδικα;), ως την ανάγκη αναθεώρησης αναχρονιστικών, πρωτοφανών για τη σημερινή Ευρώπη, συνταγματικών εθίμων (όρκοι, επίσημη θρησκεία και τα συναφή) και τα αντανακλαστικά των αρμοδίων αρχών κάθε φορά που η δημοκρατία βάλλεται από κάθε είδους νοσηρής ιδεολογίας συμμορίες Αντίστοιχη, ωστόσο, είναι και η ατομική ευθύνη κάθε μέλους που απαρτίζει τον κοινωνικό ιστό. Σε αυτό το δίλημμα η ουδετερότητα δεν αποτελεί επιλογή.

Η πρόσφατη είσοδος της Χρυσής Αυγής στο Κοινοβούλιο ήλθε να τρομάξει κάθε νηφάλια σκεπτόμενο δημοκρατικό πολίτη. Αυτό καθ αυτό το γεγονός, ωστόσο, ανέδειξε και το μεγαλείο της δημοκρατίας που άφησε χώρο και επέδειξε ανοχή στην έκφραση μιας ιδεολογίας, που κατά πολλούς (της γράφουσας συμπεριλαμβανομένης) θα έπρεπε να έχει τεθεί εκτός νομιμότητας, κινούμενη στις παρυφές (ή και στα ενδότερα ίσως) της εγκληματικής δραστηριότητας. Όσο κι αν η μη απαγόρευση του συγκεκριμένου κόμματος με βρίσκει κάθετα αντίθετη, ως γεγονός έρχεται να υπογραμμίσει την ανοχή της δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Το παράδοξο λοιπόν είναι πως την ώρα που αρνητές του Ολοκαυτώματος, υπερεθνικιστές, μισαλλόδοξοι εκφραστές της πιο σκοτεινής ιδεολογίας που γονάτισε την Ευρώπη και τον κόσμο, πριν από λίγες δεκαετίες, έχουν θέση στα έδρανα της Βουλής, ένας 27χρονος που επέλεξε να σατιρίσει τη θρησκοληψία και τους τσαρλατάνους που επενδύουν σ' αυτή, βλέπει να ανοίγει θέση για τον ίδιο στα κρατητήρια και τις δικαστικές αίθουσες.

Διάβασα κάπου πρόσφατα πως ο φονταμενταλισμός δεν έχει θρησκεία. Αυτά τα τελευταία περιστατικά το αποδεικνύουν περίτρανα. Σ' αυτή τη μάχη η Ελλάδα αναμετράται με τις αντοχές της, αντοχές που θα συνδιαμορφώσουμε όλοι μαζί κι ο καθένας ξεχωριστά με οξυμένα αντανακλαστικά και σθεναρή αντίσταση σε κάθε προσπάθεια και κρούσμα που δυναμιτίζει τα θεμέλια και των στοιχειωδέστερων δημοκρατικών κεκτημένων στη χώρα. Η ανοχή της φίμωσης, του ρατσισμού, των ακροτήτων, απ' όπου κι αν προέρχονται, ισοδυναμεί με συστράτευση στο πλάι όσων οραματίζονται την ανάσταση φαντασμάτων από τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιστορίας της Ελλάδας, της Ευρώπης, του κόσμου.